Ο κόσμος πιστεύει ότι η υγιεινή ζωή συνεπάγεται σπάνιους θησαυρούς και σκοτεινά μυστικά (το εξωτικό φυτό από ένα λιβάδι του Θιβέτ, η μυστική συμβουλή ενός σοφού από ένα απομονωμένο χωριό) ή χρόνια εντατικής σπουδής και άσκησης. Στην πραγματικότητα η αλήθεια είναι κρυμμένη στην κοινή θέα και είναι αρκετά απλή (αν και σπάνια εύκολη). Για αυτό ο Οδηγός Υγείας και Ευεξίας απαιτεί μονάχα μία σελίδα χαρτιού.

 

Διατροφή και Θρέψη

• Φάε λιγότερο (ναι, σε εσένα αναφέρομαι), ιδίως λιγότερα σάκχαρα, απλούς υδατάνθρακες, trans και κορεσμένα λίπη.
• Φάε περισσότερα φρούτα, λαχανικά και προϊόντα ολικής άλεσης.
• Έχε ποικιλία στην διατροφή σου.
• Αν η κατάσταση υγείας σου απαιτεί ειδική διατροφή, ακολούθησέ την.

 

Βιταμίνες και Συμπληρώματα

• Αν θηλάζεις από τη μητέρα σου, λάβε βιταμίνη D.
• Αν θηλάζεις από μπιμπερό, χρησιμοποίησε φόρμουλα με σίδηρο.
• Αν είσαι άνω των 50 ετών, λάβε ασβέστιο και βιταμίνη D.
• Αν είσαι εγκυμονούσα (ή σκέφτεσαι να κυοφορήσεις), λάβε προγεννητικές βιταμίνες.

 

Κατάχρηση Ουσιών

• Μην καπνίζεις, και αν το κάνεις, ποτέ στο κρεβάτι (κίνδυνος πυρκαγιάς).
• Πιες αλκοόλ μόνο σε μέτριες ποσότητες (αν αυτό είναι δύσκολο για εσένα, μην πιείς καθόλου).
• Μην λαμβάνεις φάρμακα που δεν προορίζονται για την αντιμετώπιση προβλημάτων υγείας.

 

Άσκηση και Ύπνος

• Αφιέρωσε 30 με 60 λεπτά για δομημένη άσκηση (αερόβια και με βάρη) που είναι κατάλληλη για την ηλικία και την κατάσταση υγείας σου (η διασκέδαση είναι καλό πράγμα) τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα.
• Περπάτησε περισσότερο και ανέβα σκάλες (άσε το ασανσέρ).
• Διατήρησε ένα όσο το δυνατόν τακτικό πρόγραμμα ύπνου.

 

Λοιμώξεις

• Πλύνε τα χέρια σου πριν φας ή μαγειρέψεις.
• Φύλαξε, παρασκεύασε και μαγείρεψε τροφές (ειδικότερα τα κρεατικά) καταλλήλως.
• Πιες μόνο καθαρό ή κατεργασμένο νερό.
• Κάνε ασφαλές σεξ.
• Πλύνε μικρές πληγές με σαπούνι και νερό, και κράτησέ τες καλυμμένες.
• Χρησιμοποίησε κατάλληλο ρουχισμό και εντομοαπωθητικό όταν είναι πιθανή η έκθεση σε κουνούπια ή τσιμπούρια.
• Μην κάνεις ενδοφλέβια ναρκωτικά, και αν το κάνεις, μην μοιράζεσαι βελόνες.

 

Τραυματισμοί και Γενική Ασφάλεια

• Φόρεσε ζώνη ασφαλείας.
• Αν είσαι παιδί, χρησιμοποίησε ειδικό κάθισμα για το αυτοκίνητο.
• Φόρεσε κράνος όταν κυκλοφορείς με ποδήλατο ή μοτοσικλέτα και χρησιμοποίησε λοιπό προστατευτικό εξοπλισμό όπως αρμόζει με την δραστηριότητα (ψυχαγωγία ή επάγγελμα)
• Φύλαξε και μεταχειρίσου πυροβόλα όπλα με ασφάλεια.
• Ακολούθησε αποδεκτές οδηγίες ασφάλειας στο επάγγελμα και την ψυχαγωγία σου.
• Μην χειρίζεσαι οχήματα ή εξοπλισμό ισχύος όταν είσαι μεθυσμένος, νυστάζεις υπερβολικά ή είσαι αφηρημένος.
• Πρόσεχε όταν διασχίζεις ή εισέρχεσαι σε ένα δρόμο, αλλάζεις λωρίδες ή συγκλίνεις.
• Φόρα σωσίβιο γιλέκο όταν επιβαίνεις σε βάρκα, μην βουτάς σε ρηχά νερά και μάθε κολύμπι.
• Εγκατέστησε κατάλληλους ανιχνευτές καπνού και μονοξείδιου του άνθρακα στο σπίτι σου.

 

Ψυχική Υγεία

• Φέρσου στους άλλου όπως θες να σου φέρονται.
• Λάβε ευθύνη για τις πράξεις σου.
• Επίσης λάβε υπό την ευθύνη σου κάποιον ή κάτι πέραν του εαυτού σου.
• Κάνε και κράτα φιλίες.
• Συμπεριφέρσου καλύτερα: Μην κακολογείς σε/για άλλους.
• Εξάσκησε χαλαρωτικές τεχνικές του πνεύματος (για παράδειγμα διαλογισμό ή προσευχή).
• Μην αγωνιάς για μικρά πράγματα και έσο λογικός σχετικά με το τι είναι μικρό.
• Εναντιώσου σε ό,τι μπορείς να αλλάξεις, ζήσε με ό,τι δεν μπορείς να αλλάξεις και προσπάθησε να αντιληφθείς την διαφορά.
• Όταν κάνεις κάτι, βάλε τα δυνατά σου (αλλά μη περιμένεις περισσότερα των δυνατών από τον εαυτό σου).
• Κάνε κάτι χρήσιμο για την οικογένεια και την κοινότητά σου.
• Κατανόησε ότι θα πεθάνεις (ναι, μάλιστα, εσύ) και ότι θα υποστείς πόνο και απώλεια στη ζωή σου.

 

Φροντίδα Προσωπικής Υγείας

• Βούρτσισε τα δόντια σου τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα.
• Επισκέψου τακτικά τον οδοντίατρό σου για καθαρισμό και εξέταση.
• Επισκέψου τακτικά τον ιατρό σου για προσυμπτωματικό έλεγχο αναλόγως της ηλικίας και του φύλου σου (μέτρηση πίεσης, σακχάρου και λιπιδίων, Παπ-τεστ, μαστογραφία, προληπτικός έλεγχος για καρκίνο παχέος εντέρου, προγεννητικός έλεγχος) και για εμβολιασμούς.
• Εκθέσου με επιφύλαξη στον ήλιο και φόρεσε αντιηλιακό.
• Αν αισθάνεσαι άσχημα σωματικά ή ψυχικά, επισκέψου τους κατάλληλους ιατρούς.
• Αν τους εμπιστεύεσαι, πράξε όπως σε συμβουλεύσουν.
• Αν δεν τους εμπιστεύεσαι, αν ό,τι λένε ακούγεται υπερβολικά καλό για να είναι αληθινό ή αν δεν βγάζεις νόημα, μην αγνοήσεις το πρόβλημα, λάβε άλλη γνώμη.

Αν κάνεις όλα αυτά τα πράγματα αλλά νομίζεις ότι χρειάζεσαι κάτι περισσότερο, αφιέρωσε χρόνο, κόπο και χρήμα που θα ξόδευες ψάχνοντας για ένα καλύτερο συμπλήρωμα, δίαιτα ή εκγύμναση, και αντ’ αυτού διάβασε ένα βιβλίο σε ένα παιδί ή βοήθησε εκείνους που έχουν πραγματική ανάγκη στην κοινότητά σου.

 

Στην Καλή Υγεία σου,

Robert S. Porter, MD

Editor-in-Chief, The Merck Manuals

Απόδοση: Αναστάσιος Γιακουμής, MD PhD